Meer vrijheid bedrijven bij aanpak arbeidsomstandigheden
In de toekomst mogen branches en bedrijven zelf beslissen hoe ze de preventie en begeleiding van ziekteverzuim regelen. Nu nemen ze daar verplicht een arbodienst voor in de arm. Met instemming van vakbonden, ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging, mag een branche of bedrijf dat straks ook zelf doen of een andere partij, bijvoorbeeld een branche-organisatie, hiervoor inschakelen.
Dit staat in het wetsvoorstel voor arbodienstverlening dat is ingediend bij de Tweede Kamer. Als het parlement voor het eind van het jaar met het wetsvoorstel instemt, wil staatssecretaris Van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de wet in laten gaan per 1 juli 2005. Zo hebben sociale partners de tijd om in overleg te komen tot een goede aanpak van de arbeidsomstandigheden in de eigen sector of bedrijf. Van Hoof wil voorkomen dat de continuïteit van de begeleiding van het ziekteverzuim in gevaar komt.
Met het wetsvoorstel wil Van Hoof bedrijven de keuze geven om de
arbodienstverlening aan te passen aan de omstandigheden en mogelijkheden van het
bedrijf. Ook wil hij de betrokkenheid van bedrijven bij arbeidsomstandigheden
vergroten.
Als branches en ondernemingen geen gebruikmaken van een arbodienst,
moeten ze er wel voor zorgen dat de arbodienstverlening met voldoende kennis van
zaken wordt aangepakt. Zo zal er altijd een contract moeten zijn met een
bedrijfsarts voor begeleiding van ziekteverzuim. Ook worden eisen gesteld aan de
deskundigheid van degene die de zogenoemde risico-inventarisatie en -evaluatie
toetst. In dat verplichte document worden risico’s voor arbeidsomstandigheden in
kaart gebracht en wordt vastgelegd hoe die zoveel mogelijk kunnen worden
vermeden.
Voor kleine bedrijven zijn de kosten van een toets door een arbodienst -
of in de toekomst - deskundige naar verhouding hoog. Daarom mogen kleine
bedrijven met minder dan tien werknemers in de toekomst werken met een standaard
checklist voor de risico-inventarisatie en -evaluatie, als die in de CAO wordt
vastgesteld. De verplichte toets van dit document mag dan achterwege blijven.
Daarnaast hebben de arbodiensten een eenvoudiger (en dus goedkopere) toets
afgesproken voor bedrijven met minder dan 26 werknemers die met zo’n standaard
checklist werken. Bij de eenvoudige toets blijft bijvoorbeeld een bedrijfsbezoek
in principe achterwege.
Tot slot moeten bedrijven meer gebruikmaken van deskundigheid in het
bedrijf zelf bij de zorg voor goede arbeidsomstandigheden en het voorkomen van
ziekteverzuim. In de toekomst moeten werkgevers zich laten bijstaan door één of
meer deskundige werknemers die aandacht besteden aan veiligheid en gezondheid
bij de dagelijkse werkzaamheden. Bij kleinere bedrijven (minder dan 15
werknemers) mag de deskundige ook de werkgever zijn. In de risico-inventarisatie
en -evaluatie van het bedrijf wordt vastgesteld hoe deskundig werknemers of
werkgever moeten zijn.