Nu op de radio: Archipel in de ochtend

Commissaris Smit: Filters van rede en verstand zijn verstopt

Foto

Commissaris van de Koning in Zuid-Holland Jaap Smit constateert dat de filters van de rede en het verstand verstopt zijn of niet meer goed werken. "Mensen willen niet zozeer gelijk krijgen, maar slaan het debat over en nemen het gelijk gewoon. Wel zo makkelijk en lekker snel... Dat zijn zorgelijke ontwikkelingen. Ons maatschappelijk klimaat vraagt veel aandacht." Dat zegt hij in zijn nieuwjaarstoespraak woensdag 11 januari 2017, waarin hij het politiek-maatschappelijk klimaat en de opkomst van het populisme vergelijkt met een voetbalwedstrijd.

Smit: "De roep om verandering is sterk, dat kan, maar het antwoord op die roep baart zorgen. Het is alsof wij kijken naar een voetbalwedstrijd en er verschijnt een nieuwe speler op het veld die zich niets van de spelregels aantrekt. Sommigen, gegroepeerd in een apart vak, vinden het prachtig en beginnen hard te schreeuwen en te scanderen. Het klinkt alsof het hele stadion erin meegaat, maar in werkelijkheid is het slechts een overzichtelijk deel in dat ene vak."

Smit stelt dat de grote meerderheid de spelverruwing aanziet en zich er zorgen over maakt. "Tot veler stomme verbazing wordt de speler die er met het spel vandoor gaat, door de voetbalpers benoemd tot 'man of the match' en voetballer van het jaar. Wie is hier gek," vraagt hij zich af. "Gaat er nog gevoetbald worden, of wordt het straks knokken en is de lol er helemaal vanaf?"

Paradox
Volgens de commissaris heerst bij velen het gevoel dat dingen 'ons' overkomen en onvermijdelijk zijn. "Het gevoel heerst dat globalisering iets is wat niet tegen te houden is, flexibilisering van de arbeidsmarkt een gegeven is, migratie in een grenzenloze wereld niet te stoppen is, herindelingen noodzakelijk zijn, enzovoorts." Smit stelt dat velen het gevoel hebben de greep kwijt te zijn. Volgens hem moeten politiek leiders daar een perspectiefvol verhaal tegenover zetten.

"Het is de paradox van de vrijheid van de mens die alles in de hand lijkt te hebben, maar de controle kwijt is. We zoeken de zekerheid en veiligheid in systemen, regels en procedures, maar daarin verdwijnt elke individuele maatwerkoplossing. Hoe zorgen wij ervoor dat niet het systeem leidend wordt en doel op zich, maar dat er zicht blijft op de nood van de enkele mens. Ik vind dat echt de opdracht voor allen die een rol vervullen bij het bestuur van ons land, provincie en gemeente", aldus de commissaris.

Nominatie
Commissaris Smit stelde in zijn toespraak trots te zijn op de door het vakblad Binnenlands Bestuur toegekende nominatie aan de provincie Zuid-Holland als best bestuurde decentrale overheid. "Voor Zuid-Holland is dit een enorme aansporing om de weg die we met elkaar zijn ingeslagen voort te zetten. Dat is een weg die gebaseerd is op een open houding naar de omgeving en op de wens en bereidheid om samen met andere partijen plannen te maken en uit te voeren," aldus Smit. Eind januari wordt bekend of Zuid-Holland de prijs wint.