Grevelingenmeer is onder water helemaal dood
Een spookachtig onderwaterlandschap. Zo omschrijft de stichting Anamoon het water van het Grevelingenmeer vanaf 16 meter diep. Vanaf deze diepte is het water extreem zuurstofarm. Al het mariene leven, waarvoor zuurstof essentieel is om te kunnen overleven, is er verdwenen. Wat er nu rest is een zuurstofloze modder waar geen zeedieren meer worden aangetroffen.
Met de voltooiing van de Brouwersdam in 1971 veranderde de Grevelingen van getijdengebied met veel stroming en een zeer rijke biodiversiteit in een zoutwatermeer met stilstaand water. In het voorjaar als het water aan de oppervlakte opwarmt ontstaan er een of meerdere thermoclines of spronglagen. Dit zijn gelaagdheden van watermassa's met een verschillende temperatuur en daardoor ook een verschillende specifieke massa of dichtheid.
Op dit moment ligt er tussen Den Osse en Scharendijke op 16 meter diepte een extreme spronglaag. De onderste waterlaag is slechts 11 graden Celsius. Een paar centimeter hoger is het water al meteen een stuk warmer en loopt de temperatuur op richting de 18 graden. Op circa 6 meter ligt een tweede spronglaag waarboven het water nu tot boven de 21 graden is opgelopen. De afwezigheid van stroming voorkomt dat deze waterlagen gemengd worden. In de bovenste waterlaag is veel zuurstof aanwezig door onder andere golfbewegingen en fotosynthese van de daar aanwezige algen en wieren.
Door de spronglagen, die met hun gelaagdheid een fysieke scheiding vormen, kan dit zuurstof niet naar beneden stromen. Een bijkomende negatieve factor is de gestage stapeling van dood organisch materiaal op de bodem. De bacteriën die zich daar voeden met dit organische slib hebben de laatste restjes zuurstof opgebruikt. Waar het vroeger nog wemelde van de zeedieren rest nu een spookachtig leeg onderwaterlandschap. Sportduikers hebben waargenomen dat dit levenloze milieu er jaarlijks steeds verder op achter gaat.
Zo extreem levenloos als het er nu is hebben duikers het nog niet eerder waargenomen. De enige oplossing die er voor kan zorgen dat de spronglagen verdwijnen en het essentiële zuurstof weer de bodem van het Grevelingenmeer kan bereiken is het herstellen van een getijdenstroom. Daar wordt al jaren over nagedacht en gepraat. Maar zolang er geen maatregelen worden genomen zal deze ecologische ramp zich alleen maar gaan uitbreiden en nog extremere vormen aannemen.
Maandag 5 augustus 2013
