Per 1 juli meer keuzevrijheid bij aanpak arbeidomstandigheden
Vanaf 1 juli 2005 mogen branches en bedrijven kiezen hoe ze de preventie en begeleiding van ziekteverzuim regelen. Nu nemen ze daar verplicht een arbodienst voor in de arm. De Eerste Kamer is akkoord gegaan met een wetsvoorstel waarin dit wordt geregeld. Met instemming van vakbonden, ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging, mag een branche of bedrijf zelf de zogenoemde arbodienstverlening regelen. Ook mogen ze daarvoor een andere partij inschakelen, zoals een branche-organisatie.
Met de wet geeft staatssecretaris Van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bedrijven de keuze om de arbodienstverlening aan te passen aan de omstandigheden en mogelijkheden van het bedrijf. Ook wil hij de betrokkenheid van bedrijven bij arbeidsomstandigheden vergroten.
Als branches en ondernemingen niet gebruikmaken van een arbodienst, moeten ze er wel voor zorgen dat de arbodienstverlening met voldoende kennis van zaken wordt aangepakt. Zo zal er altijd een contract moeten zijn met een bedrijfsarts voor begeleiding van ziekteverzuim. Ook worden eisen gesteld aan de deskundigheid van degene die de zogenoemde risico-inventarisatie en –evaluatie toetst. In dat verplichte document worden risico’s voor arbeidsomstandigheden in kaart gebracht en wordt vastgelegd hoe die zoveel mogelijk kunnen worden vermeden.
Voor kleine bedrijven zijn de kosten van een toets door een arbodienst – of in de toekomst – deskundige naar verhouding hoog. Daarom mogen kleine bedrijven tot en met tien werknemers in de toekomst werken met een standaard checklist voor de risico-inventarisatie en –evaluatie, als die in de CAO wordt vastgesteld. De verplichte toets van dit document mag dan achterwege blijven. Daarnaast hebben de arbodiensten een eenvoudiger (en dus goedkopere) toets afgesproken voor bedrijven met minder dan 26 werknemers die met zo’n standaard checklist werken. Bij de eenvoudige toets blijft bijvoorbeeld een bedrijfsbezoek in principe achterwege.
Tot slot moeten bedrijven meer gebruikmaken van deskundigheid in het bedrijf zelf bij de zorg voor goede arbeidsomstandigheden en het voorkomen van ziekteverzuim. In de toekomst moeten werkgevers zich laten bijstaan door één of meer deskundige werknemers (preventiemedewerkers) die verstand hebben van veiligheid en gezondheid bij de dagelijkse werkzaamheden in het eigen bedrijf. Bij kleinere bedrijven (minder dan 15 werknemers) mag dat ook de werkgever zijn. In de risico-inventarisatie en –evaluatie van het bedrijf wordt vastgesteld hoe deskundig werknemers of werkgever moeten zijn.