Nu op de radio: Archipel bij nacht

Rechtszaak over dood 16 runderen Hellegatsplein

Foto
Rechter: rol Staatsbosbeheer 'zeer twijfelachtig'

Het was letterlijk een slachtpartij bij het slachthuis in Dokkum toen daar in februari 2012 een kleine 40 zogeheten Heckrunderen werden afgeleverd. Bijna de helft van de halfwilde koeien, 16 van de 38, had een paar honderd kilometers lange rit van natuurgebied Hellegatsplaten naar het verre noorden niet overleefd.

In eerste instantie was niet duidelijk of de runderen elkaar tijdens het vervoer met hun lange hoorns hadden afgemaakt, of dat ze waren doodgegaan van de stress van de lange reis. Uiteindelijk bleek dat de meeste runderen het leven hebben gelaten toen ze bij het slachthuis in Dokkum werden uitgeladen. De zaak kwam destijds prominent in het nieuws, de Partij voor de Dieren had zelfs Kamervragen gesteld.

De transporteur, een 41-jarige inwoner van het Utrechtse dorpje Papekop, en de 23-jarige vrachtwagenchauffeur uit Oudewater die de beesten had vervoerd moesten zich donderdag 24 april 2014 voor de economische politierechter in Leeuwarden verantwoorden. Het tweetal werd verweten dat ze de runderen in een ongeschikte vrachtwagen hadden vervoerd: in de oplegger was geen watervoorziening aangebracht. Bovendien waren de dieren onderweg niet uit de vrachtwagen geweest.

Beide zaken moeten volgens de wet wel gebeuren als de rit langer dan acht uur duurt. De rit duurde acht uren omdat de beesten aan het eind van de middag werden geladen en pas de volgende ochtend in Dokkum gelost konden worden. De chauffeur was onderweg wel gestopt. Maar omdat de runderen wild en agressief waren, had hij het niet aangedurfd ze uit de vrachtwagen te laten. Eigenlijk hadden de transporteur en de chauffeur botweg moeten weigeren de dieren te vervoeren, vond de rechter.

De rol van Staatsbosbeheer in het hele verhaal noemde de rechter 'zeer twijfelachtig'. Door de dieren zo ver weg te brengen, had de natuurbeheerder in feite de problemen over zich afgeroepen. De runderen hadden naar een slachthuis in de buurt gebracht moeten worden. 'Waarom moet je willen dat zulke dieren helemaal naar het noorden moeten worden vervoerd?', vroeg de rechter zich hardop af.

De rechter hield er bij het bepalen van de strafmaat rekening mee dat de verdachten een paar dagen hebben vastgezeten. Bovendien heeft het voorval vergaande gevolgen gehad. De chauffeur werkt nu voor een andere baas en de transporteur heeft alle banden met Staatsbosbeheer verbroken. Hij heeft zelfs geen rekening gestuurd voor de rampzalige rit. 'Ik wilde er gewoon niks meer mee te maken hebben', zei de man verbitterd. Ook het Dokkumer slachthuis wil geen zaken meer doen met Staatsbosbeheer.

De transporteur kreeg een boete van 1000 euro. De chauffeur werd schuldig verklaard, maar hij kreeg geen straf. De runderen zijn allemaal bij een destructiebedrijf terechtgekomen. Vanwege de enorme stress die de beesten hebben ondergaan was het vlees niet meer geschikt voor consumptie. Inmiddels lijkt de politiek ook in te zien dat de halfwilde runderen eigenlijk niet vervoerd kunnen worden. In januari 2014 heeft staatssecretaris van Economische Zaken Sharon Dijksma in een brief aan de Tweede Kamer voorgesteld om de dieren in de toekomst ter plaatse te slachten met een mobiele slachtunit.