Lokale ondernemers niet gecharmeerd van herstel Westerduinen

Stichting Het Zuid-Hollands Landschap voert momenteel grootschalige herstelwerkzaamheden uit in de Westerduinen in Ouddorp. Volgens de stichting is het noodzakelijk voor het herstel van de natuur, maar lokale recreatieondernemers ervaren overlast van zware voertuigen en vrezen voor opwaaiend zand. Marcel Breeman en andere campinghouders uiten hun zorgen. Frans van Zijderveld, van Stichting Het Zuid-Hollands Landschap, reageert namens de stichting, evenals Robert Berk-van Kleef, communicatieadviseur van de Provincie Zuid-Holland, die het project namens de overheid toelicht.
Werkzaamheden voor biodiversiteit
De werkzaamheden in de Westerduinen, die eind juli 2025 zijn gestart, zijn volgens Stichting Het Zuid-Hollands Landschap essentieel voor het herstel van de biodiversiteit. De droge duinen en bloemrijke duinvalleien moeten beschermd worden tegen oprukkend gras. Daarom worden delen van het gebied geplagd om zandvlaktes te creëren.
Afbraak of herstel?
De lokale ondernemers zien daarentegen meer afbraak dan herstel. “Volgens mij is dit een natuurgebied, wat betekent dat je er niets aan mag veranderen. Dit is geen onderhoud, maar het veranderen van het gebied,” zegt Breeman. “De Westduinen liggen er al honderd jaar zo bij, laat de natuur gewoon zijn gang gaan,” voegt hij toe. Volgens Stichting Het Zuid-Hollands Landschap sluiten de maatregelen juist wel aan bij de onderhoudsmaatregelen voor natuurherstel. “De maatregelen zijn onderdeel van een meerjarig beheerplan en goedgekeurd door de Omgevingsdienst Haaglanden. Dit is een langetermijnproject voor natuurherstel,” zegt van Zijderveld.
De Provincie Zuid-Holland bevestigt de noodzaak van het project. Berk-van Kleef: “De provincie is verantwoordelijk voor het behalen van de instandhoudingsdoelen voor het gebied. Het gebied moet weer worden teruggebracht naar de oorspronkelijke staat, wat essentieel is voor het herstel van beschermde habitats en leefgebieden. Dit is ook opgenomen in het huidige beheerplan voor de Westerduinen.”
Zandverstuivingen
Ondernemers maken zich zorgen over zandverstuivingen die voor overlast kunnen zorgen, vooral bij harde wind. Breeman zegt: “Er worden grote vlaktes afgegraven, wat het natuurgebied verandert in een zandvlakte. Dit zal leiden tot zandverstuivingen die voor overlast zorgen.” Volgens de stichting blijft de overlast voor de omgeving beperkt: “De nieuwe droge duinen liggen centraal in het gebied, zodat het zand in het gebied blijft. Kleinschalige verstuivingen zijn noodzakelijk voor zeldzame soorten die op de rode lijst staan,” zegt van Zijderveld.
De provincie zegt de zorgen van de ondernemers serieus te nemen. “Bij de voorbereiding is rekening gehouden met het beperken van overlast. De stuifhellingen zijn strategisch geplaatst, ver weg van de randen van het gebied”, aldus Berk-van Kleef.
Hoogseizoen
De timing van de werkzaamheden, die zijn begonnen in de zomervakantie, is voor ondernemers ook een punt van kritiek. “Ze zouden in augustus beginnen, maar ze zijn halverwege juli al gestart,” zegt Breeman. Berk-van Kleef legt uit: “De zomerperiode is gekozen om ecologische redenen. Beschermde soorten zijn nu minder actief en de weersomstandigheden zijn in het najaar vaak slechter, wat de werkzaamheden bemoeilijkt.”
Communicatie
Campinghouders horen veel klachten van gasten over de geluidsoverlast en het gebrek aan informatie. Een campinghouder vertelt: “Er staat geen bord met uitleg over wat er precies gebeurt, mensen blijven vragen stellen over wat er nu precies aan de hand is.” Breeman zegt niet op de hoogte gebracht te zijn door de stichting over de werkzaamheden: “Ik heb geen brief ontvangen van de stichting, terwijl anderen wel geïnformeerd zijn. Ze zouden ook een rondleiding geven, maar we hebben de rondleiding nooit gehad.”
De natuurstichting ontkent dit. “Omwonenden zijn in het voorjaar per brief geïnformeerd. We hebben zorgvuldig een lijst samengesteld, maar het kan zijn dat we sommige omwonenden over het hoofd hebben gezien,” zegt van Zijderveld.
Vergunningen en subsidies
Breeman probeerde bezwaar in te dienen bij de gemeente, maar kreeg te horen dat de gemeente niets kon doen, aangezien het gebied eigendom is van de stichting. Stichting Het Zuid-Hollands Landschap legt uit dat de gemeente alleen een vergunning verleende voor de tijdelijke bouwinrit. “De Omgevingsdienst heeft toestemming gegeven voor het project. Voor de maatregelen is geen natuurvergunning nodig,” aldus van Zijderveld.
De Provincie heeft geen vergunningen verleend, wel heeft de provincie in 2024 subsidie verleend aan Stichting Het Zuid-Hollands Landschap via twee subsidieregelingen: de Kwaliteitsimpuls Natuur en Landschap en de regeling Natuurmaatregelen Zuid-Holland 2023-2025. Deze subsidies worden gefinancierd door het Rijk en zijn bedoeld voor natuurherstel en het behalen van de Natura 2000-doelen.
Dieselvoertuigen
De eerdergenoemde geluidsoverlast wijten de ondernemers aan de dieselmachines die de Westduinen afgraven. Meten met twee maten, vinden zij: “Bij de bouw van een strandtent moeten stikstofuitstoot en het gebruik van elektrische machines zorgvuldig worden afgewogen, maar nu werken ze hier met dieselmachines,” zegt Breeman. Stichting Het Zuid-Hollands Landschap geeft aan dat dit komt door de beperkte beschikbaarheid van elektrisch materieel. “De werkzaamheden zijn van korte duur, en we houden rekening met de risico’s van lekkend brandstof,” zegt van Zijderveld. De Provincie Zuid-Holland bevestigt dat de subsidieregeling geen eis stelt voor emissievrij werken.
Groot of klein onderhoud
De campinghouders zien liever minder grootschalige ingrepen in de duinen. “Het blijkt nergens uit dat het gebied moet veranderen, alleen de zendmasten zouden verwijderd worden. De beste oplossing is om het gebied te laten begrazen en daarmee de grond wat te verschralen. Wat goed is moet goed blijven,” besluit Breeman. Stichting Het Zuid-Hollands Landschap denkt daar anders over. “De dynamiek tussen de vochtige duinvalleien, droge duinen en de geleidelijke overgangen is de afgelopen decennia langzaam verdwenen. De biodiversiteit neemt hierdoor al jaren af. Door af te graven kunnen de duinen zich weer ontwikkelen, waardoor zeldzame dieren- en plantensoorten terugkomen,” legt van Zijderveld uit.
De Provincie bevestigt de achteruitgang van de Westerduinen door verschillende factoren, zoals stikstof, uitheemse soorten, extreem weer en problemen met de waterhuishouding. “Deze maatregelen zijn noodzakelijk om de kwaliteit van het natuurgebied te verbeteren,” zegt Berk-van Kleef. “De maatregelen zijn gecontroleerd op basis van de Natuurdoelanalyse en het Natura 2000-beheerplan. In 2022 voerde de provincie Zuid-Holland de Natuurdoelanalyse uit, waarin werd gekeken of de natuurdoelen in stikstofgevoelige gebieden worden behaald. Het ontbreken van stuifzanddynamiek in de Westduinen werd genoemd als een belangrijk probleem voor het natuurgebied.”
De werkzaamheden duren naar verwachting tot oktober 2025.
Tip de redactie
Heb je nieuws voor ons? Of het nu gaat om een leuk verhaal, een opmerkelijk bericht, iets dat speelt in de buurt of als je politie of andere hulpdiensten ergens ziet: laat het ons weten! Mail naar redactie@omroeparchipel.nl, bel naar 0187-682630 of stuur een WhatsAppje naar 0187-609512.
Zaterdag 2 augustus 2025