Aangetroffen insecticide op Goeree-Overflakkee schadelijker dan gedacht
Uit recent onderzoek van de Universiteit Leiden, gepubliceerd in april 2025, blijkt dat de insecticide Thiacloprid, afkomstig uit de groep van neonicotinoïden, schadelijker is dan tot nu toe werd aangenomen. Thiacloprid, afkomstig uit de landbouw, is een aan nicotine verwante stof die het zenuwstelsel van insecten aantast. Hoewel het middel sinds 2020 verboden is, is het nog steeds aangetroffen in watermonsters op vier locaties op Goeree-Overflakkee. De politieke partij Water Natuurlijk slaat alarm.
De Leidse onderzoekers voerden een experiment uit met 27 proefsloten, waarin zij oplopende concentraties van Thiacloprid toevoegden. Uit het onderzoek bleek dat zelfs lage concentraties al negatieve effecten hadden op het ecosysteem. Organisch materiaal werd minder snel afgebroken, omdat de waterdiertjes die normaal plantenresten opruimen, grotendeels verdwenen waren. Drijvende algen kregen vervolgens de overhand. Deze blokkeerden het zonlicht, wat leidde tot een afname van kleine algen in het water.
Niet alleen veranderde de samenstelling van soorten, maar ook de samenhang binnen het ecosysteem raakte verstoord. Soorten die normaal in samenhang voorkomen, leken willekeurig bij elkaar gezet, aldus de onderzoekers. Volgens de studie raakt Thiacloprid al in zeer lage concentraties de voedselketen van kleine waterdieren, waardoor het zoetwaterecosysteem ernstig wordt verstoord. Deze hoeveelheden liggen onder de huidige ‘veilige’ normen. Daarnaast wijst het onderzoek op mogelijke risico’s voor de volksgezondheid: Thiacloprid is kankerverwekkend voor mensen.
Er zijn vier locaties op Goeree-Overflakkee waar deze stof is aangetroffen zijn: het Haringvliet tussen Middelharnis en Stad aan 't Haringvliet, het Gemaal Galathee aan Mariadijk, het Havenkanaal in Oude-Tonge en de Uitwateringssluis Havenhoofd.
De aangetroffen concentraties waren gelijk aan of lager dan de toegestane norm. Toch rijst de vraag of deze normen nog wel toereikend zijn in het licht van de nieuwe bevindingen. Onderzoekers pleiten dan ook voor een herziening van de huidige veiligheidsnormen voor dit type insecticide.
Volgens Water Natuurlijk moet het voorzorgsprincipe leidend zijn in het waterbeheer. De partij pleit voor een verbod op het gebruik van bestrijdingsmiddelen waarvan de veiligheid ter discussie staat en benadrukt dat de waterkwaliteit een centrale rol moet spelen in het beleid.
Het waterschap benadrukt dat het niet verantwoordelijk is voor het toelatingsbeleid van gewasbeschermingsmiddelen, maar wel voor toezicht en handhaving op overtredingen. "We meten en analyseren gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater", zegt Dirk Timmers, communicatiemedewerker van het waterschap. "Problematische stoffen met normoverschrijding pakken we samen met LTO aan."
In 2024 startte het waterschap een project waarbij emissiecoaches agrarische bedrijven bezoeken. Deze coaches werken met agrariërs om handelingen te analyseren die kunnen leiden tot emissies naar bodem of oppervlaktewater. Het doel is om via bewustwording, gedragsverandering en maatregelen de emissie naar het water te verminderen.
Daarnaast wijst Timmers erop dat niet alle giftige stoffen uit de landbouw afkomstig zijn; stedelijke bronnen van stoffen in bestrijdingsmiddelen kunnen eveneens bijdragen aan vervuiling.
Een overzicht van de locaties waar Thiacloprid is aangetroffen, is te vinden op www.bestrijdingsmiddelenatlas.nl/atlas/1/1.
Tip de redactie
Heb je nieuws voor ons? Of het nu gaat om een leuk verhaal, een opmerkelijk bericht, iets dat speelt in de buurt of als je politie of andere hulpdiensten ergens ziet: laat het ons weten! Mail naar redactie@omroeparchipel.nl, bel naar 0187-682630 of stuur een WhatsAppje naar 0187-609512.
Maandag 16 juni 2025
