Hans spreekt via een stemprothese, maar zijn verhaal is krachtig
Hans Witvliet uit Sommelsdijk is één van de naar schatting 15.000 Nederlanders met een tracheostoma. In 2014 is zijn strottenhoofd met de stembanden verwijderd en sinds die tijd spreekt hij met een stemprothese. Tegenwoordig geeft hij voorlichting als ervaringsdeskundige, met een duidelijke missie: hij wil dat iedereen leert hoe beademing van iemand met een tracheostoma moet gaan.
“Ja, ik heb eigenlijk nooit gedacht, wat erg, wat erg, wat erg,” zegt hij. “Ik ben altijd positief en ik probeer het beste eruit te halen wat erin zit.”
Bij Hans zijn het strottenhoofd en de daaraan verbonden stembanden verwijderd. “Daarna trekken ze de luchtpijp op en dan maken ze er een stoma van aan de voorzijde. Dat is een rechtstreeks kanaal. Mijn voedsel gaat door mijn mond rechtstreeks naar mijn maag. De lucht gaat door mijn stoma rechtstreeks naar mijn longen en vice versa.”
Aardappelen
Omdat Hans niet door zijn neus kan inademen, kan hij niets ruiken, behalve als hij op zijn motor rijdt. “Dan waait de wind in mijn neus en ruik ik alles. Dus deze tijd, waarin het gras gemaaid wordt en de aardappelen en uien gerooid, dat is voor mij een goddelijke tijd. Als ik door de polder rijd, dan ruik ik het.”
Ook op relationeel en emotioneel gebied brengt een tracheostoma gemis met zich mee. “Ik mis dat ik mijn emoties kan uiten. Alle emoties en zelfs het lachen klinken hetzelfde.”
Om te praten moet Hans altijd met een hand het filter van zijn tracheostoma dichtdrukken. “Als ik dat niet doe, komt er geen geluid uit.” Dat kan in intieme momenten lastig zijn. “Een simpele knuffel aan mijn vrouw geven kan zo voor een obstakel zorgen. Ik kan dan niet tegelijk zeggen dat ik van haar houd. Dat kan niet, want zij staat ertussen als ik haar omarm. Ja, dat is emotioneel. Moeilijk soms. Als je je emoties niet meer kan tonen, merk je pas hoe belangrijk dat is. Er is gewoon een groot stuk van je eigen zijn weg.”
Grienen
Toch heeft Hans zich er nooit bij neergelegd. “Je kan in zo’n geval twee dingen doen. Je kan gaan zitten grienen of je kan ermee omgaan. En godzijdank, ik kan ermee omgaan en mijn vrouw ook, want die heeft daar heel veel aan bijgedragen. Zonder mijn vrouw was dat niet gelukt. En ik ben er nog. En ik kan mijn kleinkinderen en kinderen nog zien.”
Zijn ervaring zet hij nu in om anderen te helpen. “Ik ben lid van Patiëntenvereniging Hoofd-Hals. Ik merkte dat ik destijds weinig voorlichting had gehad en ik wilde mensen die hetzelfde hebben, of gaan ondergaan, steunen en voorlichting geven. Ze vertellen wat hen te wachten staat.”
Na enkele cursussen mag Hans nu patiënten bezoeken, thuis of in het ziekenhuis. Ook geeft hij gastlessen op scholen. “Ik probeer eigenlijk mijn beperking uit te dragen en er iets moois van te maken.”
Reanimatie
Daarnaast maakt hij zich sterk voor het aanpassen van reanimatielessen. “Bij reanimatie heb je maar drie minuten om het goed te doen en helaas, op dit moment wordt niemand verteld hoe ze mij moeten beademen. Het is vrij logisch, ze moeten gewoon op dit pijpje blazen. Maar dat wordt niet verteld. Het is eigenlijk een beetje een missie van me geworden.”
Die inzet heeft resultaat. “Het schijnt binnenkort overgenomen te worden, zodat iedereen het te horen krijgt.”
Hans ziet dat als een bekroning op zijn werk. “Ik heb van iets slechts iets leuks kunnen maken. Anders had ik hier nooit aan gedacht. En nu wel.”
Tip de redactie
Heb je nieuws voor ons? Of het nu gaat om een leuk verhaal, een opmerkelijk bericht, iets dat speelt in de buurt of als je politie of andere hulpdiensten ergens ziet: laat het ons weten! Mail naar redactie@omroeparchipel.nl, bel naar 0187-682630 of stuur een WhatsAppje naar 0187-609512.
Woensdag 20 augustus 2025
