Beschuldiging oud SRGO-bestuur: schandaal of storm in een glas water?

Raadslid Jan Zwerus vindt dat de gemeente excuses moet maken aan het voormalig bestuur van de SRGO. Volgens hem hebben wethouder Eijkenduijn en een zelfbenoemde werkgroep van enkele raadsleden zich in 2023 maandenlang onterecht bemoeid met de interne zaken van de stichting die de zwembaden beheert. Zwerus lijkt alleen te staan in zijn mening. Tijdens de raadsvergadering noemde hij zijn collegaraadsleden zelfs laf.

Door Linda van der Klooster

Tijdens de raadsvergadering van 30 januari 2025 diende Jan Zwerus van Groep Jan Zwerus een motie in. Volgens hem hebben wethouder Eijkenduijn en een zelfbenoemde werkgroep van raadsleden zich in 2023 maandenlang onterecht bemoeid met de interne zaken van Stichting Sport & Recreatie Goeree-Overflakkee (SRGO). Deze politieke inmenging zou uiteindelijk hebben geleid tot het aftreden van het bestuur en de interim-directeur in december 2023. Daarvoor wil Zwerus excuses van de gemeente aan het voormalige bestuur van de SRGO.

De situatie bij SRGO is in 2023 al geruime tijd gespannen. Er is een nieuw bestuur onder leiding van oud-wethouder Gerrit de Jong, dat te kampen heeft met technische problemen en gebrekkige faciliteiten. Daarnaast heerst er al jaren onvrede onder het personeel en een grote leegloop. De ondernemingsraad (OR) spreekt zelfs van een onveilig werkklimaat. Er zijn geruchten van grensoverschrijdend gedrag, die volgens de OR door het bestuur worden genegeerd. De leden van de ondernemingsraad voelen zich buitenspel gezet en vinden dat hun signalen niet serieus worden genomen.

Klachten
Het nieuwe bestuur en de in 2023 aangestelde interim-directeur van de stichting, stellen dat er wel degelijk actie is ondernomen, zoals het aanstellen van een vertrouwenspersoon en het invoeren van een aanpak tegen ongepast gedrag. Ook hebben ze opdracht gegeven voor een onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag in de organisatie.

Enkele raadsleden gaan in de zomer van 2023 in gesprek met de wethouder en leden van de ondernemingsraad. De inmenging vanuit de politiek maakt de situatie niet beter.

De signalen van ongewenst gedrag binnen de SRGO lijken op dat moment uitsluitend vanuit de gemeente te komen. De interim-directeur stuurt op 17 oktober 2023 alle fracties van de gemeenteraad mails. Daarin schrijft hij signalen te hebben vernomen van grensoverschrijdend gedrag. Die signalen komen uitsluitend via fracties in de gemeenteraad, zo geeft hij aan. “Dat deze signalen zo lopen is bijzonder”, schrijft hij. “Via de gebruikelijke kanalen, zoals management, HR-afdeling, ondernemingsraad, bestuur en de externe vertrouwenspersoon zijn namelijk geen signalen binnengekomen.”

In zijn mails aan de fracties laat de directeur a.i. weten het gesignaleerde probleem graag te willen oplossen maar in het duister te tasten over de aard en omvang van de gebeurtenissen waarop de signalen betrekking hebben.

Jan Zwerus is aanwezig bij de eerste gesprekken van de raadsleden over de SRGO. “Ik ben na anderhalve bijeenkomst gillend weggelopen”, zegt hij. “Ik vond dat we fout bezig waren door het buiten directeur en bestuur om over hen te praten. Toen wist ik nog niet eens dat we illegaal bezig waren, zonder enig mandaat. Eigenlijk gewoon voor Jan-met-de-korte-achternaam.”

Bom
Bestuur en interim-directeur geven daarnaast aan criteria te missen waarop ze afgerekend kunnen worden in het verbetertraject van de stichting. Onder het eerdere bestuur heeft organisatieadviesbureau Tien in 2021 een advies uitgebracht met aanbevelingen over de algemene bedrijfsvoering van de SRGO. Kort daarop legde het oude bestuur de functie naast zich neer en begon het nieuwe bestuur. Zij traden eind 2022 aan en de directeur a.i. in maart 2023. Volgens hen geeft de gemeente, twee jaar later, nog steeds geen duidelijke richtlijnen over het verbetertraject.

Omdat de ondernemingsraad wel spreekt met de raadsleden van de werkgroep SRGO, maar niet met hen, vindt het bestuur dat de kwestie politiek is geworden. Een brief van de OR waarin het aftreden van bestuur en interim-directeur wordt geëist, zorgt er in november voor dat de bom barst. Nog geen twee jaar na hun aantreden leggen bestuur en interim-directeur hun functies neer.

Op 1 december 2023 geven bestuur en interim-directeur bij het gemeentebestuur en het personeel van SRGO aan dat ze stoppen. Dit vanwege de brief van de OR, maar vooral omdat het gemeentebestuur, volgens hen, niet de overtuiging heeft om SRGO richting en toekomstperspectief te geven.

Verleden
In januari 2024 treedt een nieuw bestuur aan onder leiding van directeur-bestuurder Wim Driesse. Dit bestuur probeert stichting SRGO sindsdien weer op de rails te krijgen. In april 2024, enkele maanden na het aftreden van het oude bestuur en de interim-directeur, is het door henzelf gevraagde onderzoek naar ongewenst gedrag binnen de SRGO afgerond. In het rapport staat te lezen dat er in het verleden inderdaad incidenten zijn geweest. Dat was echter voor de komst van het nieuwe bestuur.

Omdat het personeel vindt dat er eerder niet adequaat was gereageerd op de incidenten, blijkt er in de beleving van het personeel onder het nieuwe bestuur sprake te zijn van een na-ijlend effect, zo staat in de samenvatting van het rapport te lezen. De OR voelde zich niet gehoord. Ook kwamen er vanuit de gemeente geluiden van ongewenst gedrag.

De directeur a.i. had navraag gedaan bij de OR en die had volgens hem aangegeven dat er geen sprake was van actueel ongewenst gedrag. Omdat de signalen over ongewenst gedrag, zelfs van seksuele aard, vanuit de gemeenteraad bleven komen, werd besloten over te gaan tot het onderzoek door een extern bureau. De conclusie van dat bureau was inderdaad dat er geen ongewenst gedrag was geweest in de periode dat het net afgetreden bestuur en de interim-directeur aan het roer stonden, maar dat er sprake was van een ‘doorlopend geleden verschil van beleving tussen het bestuur en het personeel’.

Stem
“Er is inderdaad een onafhankelijk onderzoek gedaan door een extern bureau”, zegt directeur-bestuurder Wim Driesse van SRGO. “De opdracht daarvoor is nog gegeven door het oude bestuur. Alle betrokkenen hebben een stem gekregen in het onderzoek. De ervaring van intimidatie kun je opvatten als een vorm van grensoverschrijdend gedrag. Dan is er in ieder geval alle reden voor een gesprek. Voor de duidelijkheid: ten tijde van het onderzoek is er geen sprake gebleken van seksueel grensoverschrijdend gedrag.”

In het rapport staat de aanbeveling dat de nieuwe directeur Wim Driesse, samen met het personeel en de OR, ‘reflecteert op het verleden, waarbij netelige kwesties niet onbenoemd dienen te blijven en worden geplaatst in tijd context, zodat men in gezamenlijkheid een periode kan afsluiten’.

Dat is volgens directeur Wim Driesse inderdaad vorig voorjaar gebeurd en wat hem betreft is het hiermee afgedaan. “Met terugkijken naar het verleden begeven we ons allemaal op glad ijs, en dat helpt niet om te bouwen aan deze mooie organisatie.”

Motie
Volgens raadslid Jan Zwerus is het oude bestuur onterecht beschuldigd door een werkgroep die niet mocht bestaan. Toen hij zijn motie voor rehabilitatie van het oude bestuur had ingediend, bleef het opvallend stil in de gemeenteraad. “Het leek of ze een afspraak hadden gemaakt om niet te reageren met zijn allen”, zegt hij.

Die aanname klopt volgens Mariëlle van den Berg-Mostert, fractievoorzitter van de ChristenUnie. “Omdat we dit onderwerp al vele malen besproken hebben binnen de raad in allerlei gremia en Jan een tegenovergestelde mening heeft ten opzichte van de 30 andere raadsleden, hadden wij als fractie van tevoren al afgesproken dat we er verder niet op in zouden gaan, omdat we in voorgaande gesprekken niet dichter tot elkaar zijn gekomen. Daarbij gaat het in dit geval over een precair onderwerp, het gaat over mensen, daarom zijn we zeer terughoudend om daar in het openbaar over te debatteren. Ik vermoed dat de meeste fracties er zo in zitten.”

Inderdaad geven desgevraagd alle fracties, op één partij na, dezelfde verklaring waarom ze niet meer willen ingaan op dit onderwerp.

Fractievoorzitter John de Geus van de SGP legt uit waarom zijn partij heel terughoudend is geweest in deze kwestie en waarom zij niet reageerden op de motie. “Het onderwerp is al veelvuldig besproken”, legt hij uit. “Daarbij zagen wij geen aanleiding meer om dit onderwerp weer ter sprake te brengen.”

Slecht niveau
Volgens Jan Zwerus is zijn motie gebaseerd op feiten. “Ik kom niet met een vaag verhaal. Het bestuur van de SRGO had bij hun aantreden autonomie gekregen. De bemoeienis was dus niet volgens de afspraak. Er was ook geen mandaat in het presidium voor de werkgroep. Die was dus in feite illegaal. Er zijn bovendien mensen vals beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag. Toch reageerde niemand van de raad. Het is ongelofelijk schijnheilig gedoe.”

Volgens de SGP past grote terughoudendheid met betrekking tot interne zaken van de SRGO. “Het is een zelfstandige stichting”, legt John de Geus uit. “De gemeente heeft hier alleen een subsidie-relatie mee. Overigens zien we een positieve verbetering in de algehele situatie bij SRGO, daar zijn we blij mee. Ook die positieve ontwikkeling wordt niet geholpen bij een discussie over het verleden.”

Werkgroep
In een mail van Liesbeth Keijzer van het CDA aan alle raadsleden van 31 augustus 2023 stond te lezen dat zij, naar aanleiding van een gesprek tussen wethouder Eijkenduijn, de raadsleden en het bestuur en de directie van SRGO een bijeenkomst in wilde plannen voor de werkgroep SRGO. “Om met de leden van de werkgroep de bijeenkomst van de avond daarvoor te evalueren”, schrijft ze. In haar mail staat dat de directie van SRGO de gemeenteraad had gevraagd om, samen met de wethouder en de ambtelijke ondersteuning, in gesprek te gaan.

De werkgroep heeft uiteindelijk nooit de formele status bereikt, zo legt Liesbeth Keijzer van het CDA. “Er was geen voorzitter van de werkgroep en er was ook geen agenda. Het was gewoon bijpraten, informatie uitwisselen met de wethouder. Niet meer dan dat. Laat het een keer of vijf zijn geweest. Een mandaat was niet nodig, want het ging om wederzijds informeren.”

Omdat de SRGO draait op een grote subsidie van ruim 2,6 miljoen euro (2023) had de gemeenteraad die verantwoordelijkheid, benoemt Keijzer. “We kregen signalen vanuit de samenleving. Die weeg je en dan ga je ermee aan de slag. Dat is je taak als raadslid. Enige zorgvuldigheid met belastinggeld lijkt mij niet raar. De gemeente is stakeholder in een miljoenensubsidie.”

Ook SGP’er John de Geus noemt de werkgroep niet formeel. “Op basis van signalen die er waren omtrent onrust binnen SRGO is een aantal keren van gedachten gewisseld met het college, niet meer dan dat.”

Dit beaamt ook raadsgriffier Bert Brand. “Het klopt dat er in het presidium nooit een officieel besluit is genomen over het starten van een werkgroep over de SRGO. Om te relativeren: men is wellicht snel geneigd een groepje dat in overleg is een werkgroep te noemen. Ook als het nog informeel is.”

In control
Volgens Liesbeth Keijzer reageerde de wethouder adequaat op de signalen die de raadsleden doorgaven. “Toen er een nieuw bestuur kwam en de wethouder ons vertelde dat hij ‘in control’ was, konden we tot de conclusie komen dat we zouden stoppen. Het was klaar.”

Keijzer vindt het raar dat Jan Zwerus de spreekbuis is van het voormalig bestuur.  “Als zij vinden dat er iets fout is gegaan, dan zijn daar wegen voor. Waarom moet dan via Jan Zwerus lopen?”

Die vraag beantwoordt oud-voorzitter Gerrit de Jong van het SRGO-bestuur graag. “Toen wij vanuit de gemeenteraad signalen kregen over grensoverschrijdend gedrag, zonder dat die intern werden bevestigd, heeft onze interim-directeur alle fractievoorzitters gevraagd om in gesprek met hem te gaan”, vertelt hij. “Daar heeft uiteindelijk alleen Jan Zwerus gebruik van gemaakt. Dit leverde hem de bijnaam ‘vriendje van de directeur’ op. Jan heeft de conclusie getrokken dat de werkgroep SRGO van de gemeenteraad onrecht berokkenden aan directie en bestuur.”

Volgens Gerrit de Jong heeft Jan zelf besloten de motie in te dienen. “Hij heeft mij gevraagd om een verklaring vanuit het bestuur te schrijven ter onderbouwing van zijn stellingname. Die verklaring heb ik opgesteld en die is toegevoegd bij zijn ingediende motie. Jan heeft steeds vanuit zijn rechtvaardigheidsgevoel zelf het initiatief genomen en gehouden.”

Het oud-bestuur verwacht niet dat de rehabilitatie er gaat komen. “Al hebben wij natuurlijk wel sympathie bij het idee.”

Laf
De motie van Jan Zwerus kreeg 30 januari 2025 geen steun van de rest van de raad. Na het voorlezen ervan bleef het stil in de raadzaal. “Dat had ik wel verwacht”, zei Zwerus tijdens de raadsvergadering. “Want 99,9 procent van de mensen zijn laf. U bent allemaal laf.”

Op de vraag van voorzitter Ada Grotenboer-Dubbelman of hij een officiële stemming wenste: “Ik weet dat iedereen tegen gaat stemmen, maar ik hou dat voor u allemaal in de gaten. Kijk eerst naar uzelf, want u heeft gezondigd.”

Don Spelt van SDP was uiteindelijk de enige die voor de motie stemde, waarna die met 25 tegen 2 stemmen werd verworpen. “Ik ben de enige die naar de hemel gaat, hand in hand met de heer Spelt”, zei Zwerus daarop.

Spijt
Spijt van zijn uitspraken in de gemeenteraad heeft Jan Zwerus niet, zegt hij enkele weken later. “Ik maakte er een cynisch geintje van”, verklaart hij nu. “Omdat de christelijke partijen de grootste rol hadden gespeeld, noemde ik de hemel. Als het om je eigen gedrag gaat, moet je daarover kunnen praten. Niemand heeft de moed gehad om te zeggen: we hebben een fout gemaakt. Ik heb daarom heel duidelijk laten horen dat ik het laf vind. Ik vind het een zielig zootje en wat mij betreft is het hiermee nog niet afgedaan.”

Het raadslid is van plan gewoon naar de volgende raadsvergadering te gaan. “Raadsvergaderingen en presidiums ga ik bezoeken. Presentatieavonden, kerstvieringen en uitstapjes sla ik over. Het is toch voor 90 procent geneuzel.”

Dinsdag 4 maart 2025