Vrijdagavond 24 september 2010 was in Utrecht de halfjaarlijkse concertavond in het Nationaal Museum Speelklok te Utrecht. In de straatorgelhal met haar groot aantal historische draaiorgels, nam de muziek van noteur/arrangeur Gerard Razenberg (1921-1981) uit Middelharnis een centrale plaats in met een korte lezing en natuurlijk veel muziek.

Namens de Gerard Razenberg Stichting schetste Adrie Stolk het leven en werk van een uiterst muzikale, maar ook een stille en teruggetrokken man uit Middelharnis. In de jaren vijftig en zestig was hij toonaangevend, door de draaiorgelwereld te voorzien van een vernieuwend repertoire met een verrassend hoge muzikale kwaliteit. Reden genoeg voor Museum Speelklok en de landelijke Kring van Draaiorgelvrienden om deze muzikale vakman postuum in het zonnetje te zetten op deze concertavond.

Gerard Razenberg werd geboren in Rotterdam waar hij als jong kind kennis maakte met het (straat)draaiorgel. Als tienjarige verhuisde hij naar Middelharnis, waar zijn vader politieagent werd. Eerder waren zijn ouders in de dertiger jaren (zoals zovelen) van Goeree-Overflakkee naar Rotterdam getrokken voor werk. Bij de jonge Razenberg ontwikkelde zich al vroeg een muzikaal talent. Verondersteld wordt dat Gerard Razenberg beschikte over een absoluut gehoor, waardoor hij muziek die hij beluisterde foutloos kon reproduceren. Deze gave was de grondslag voor zijn latere werk als noteur, waarmee hij muziek arrangeerde voor boekorgels (die gebruikmaken van de bekende kartonnen orgelboeken). Op Goeree-Overflakkee werd Razenberg vooral bekend als accordeonist, die samen met broer Krijn talloze optredens verzorgde op bruiloften en partijen. Bekend zijn de optredens in de Zeester (Ouddorp) en Hotel Kaptein (Sommelsdijk).

In de draaiorgelwereld was Gerard Razenberg de bekend noteur van honderden arrangementen voor een groot scala aan draaiorgels. Bekend is zijn muziek voor het bekende draaiorgel "De Arabier" van de familie Perlee uit Amsterdam. Ook voor "de Neptunus" van Cees Rossen arrangeerde hij heel veel. In 1959 kreeg hij de erkenning de hij verdiende toen hij de nationale noteurwedstrijd wist te winnen die was uitgeschreven door de landelijke Kring van Draaiorgelvrienden. Nog altijd geniet Razenberg grote bewondering binnen de wereld van draaiorgels en haar muziek. Nog altijd wordt zijn werk geroemd om haar muzikale kwaliteiten. Het is vooral aan deze bescheiden eilander te danken dat het draaiorgel haar functie als amusementmaker van de straat lange tijd wist te handhaven. Toch was de "muziek" ook in die jaren geen branche waarin een goed belegde boterham kon worden verdiend. Razenberg had een hoge productie, zonder concessies te doen aan de kwaliteit, maar deze hardwerkende man kon nauwelijks leven van de opbrengsten van zijn werk. Gelukkig is veel van zijn werk bewaard gebleven in de vorm van draaiorgelboeken welke nog steeds veelvuldig worden gedraaid. Tevens is veel van zijn werk vastgelegd op grammofoonplaten. Het Museum Speelklok wil de komende jaren tot een inventarisatie komen van zijn werk en heeft de Gerard Razenberg Stichting gevraagd haar hierbij te assisteren.

Voor het cafe van Hans de Boed in Achthuizen bouwde Razenberg in de jaren zestig een zaalorgel "De Wilhelmina", Lange tijd zorgde dit instrument voor ‘levende muziek' in dit dorpsetablissement. Overigens bouwde hij meer zaalorgels waarin met gebruik van de boekorgeltechniek een combinatie werd gemaakt van elektronisch orgel, accordeon en slagwerk. "De Wilhelmina" uit Achthuizen is na vele omzwervingen deze zomer in het bezit gekomen van de Gerard Razenberg Stichting en zal de komende tijd worden gerenoveerd. Speelwerk en elektronica worden schoongemaakt en hersteld bij het Nederlands Boekorgelcentrum van de familie Heesbeen in Hilvarenbeek. Naar verwachting zal het orgel in de loop van 2011 weer te beluisteren zijn op Goeree-Overflakkee.

Woensdag 13 oktober 2010
Door Internetredactie FlakkeeNieuws