Joost studeert af op de olifanten onder de regenwormen
Joost Kastelein uit Sommelsdijk rondt binnenkort zijn studie biologie af aan de Universiteit van Wageningen (WUR) met een heel bijzonder onderwerp. Zijn scriptie gaat over regenwormen.
“De Latijnse naam is Lumbricus terrestris, maar ze worden ook wel pendelaars genoemd”, legt Joost uit. “De worm graaft verticale gangen van twee meter diep en verbetert hierdoor de drainage van de grond, dus hoeveel water er door de bodem heen loopt, door die gangetjes. Voor mijn onderzoek heb ik gekeken of we deze wormen kunnen aantrekken naar akkers met compacte lagen en of ze die compacte lagen kunnen doorbreken. Dan zou de drainage verbeteren.”
Beestjes
Joost is opgegroeid op een boerderij en vond biologie altijd al interessant. “Ik was altijd veel buiten, veel met beestjes bezig. Dus toen ben ik naar Wageningen gegaan. Dat is toch wel de landbouwuniversiteit.”
Wormen worden opgedeeld in drie functionele groepen, legt Joost uit. “Er zijn wormen die alleen maar aan de oppervlakte zitten en leven in de strooisel laag. Die zijn vaak helemaal rood, omdat ze dus best wel veel zonlicht tegenkomen. En daardoor hebben ze wat pigment nodig. Dan heb je wormen die alleen maar in de bodem zitten. Die komen geen zonlicht tegen en hebben dus geen pigment. Tenslotte heb je de pendelaars, die ik onderzoek. Pendelwormen hebben een platte kop en zijn veel groter dan andere regenwormen, megagroot. Dus dit zijn echt de olifanten onder de wormen.”
Elke worm heeft zijn eigen functie en een mix van alle drie de soorten in de grond is ideaal. “We willen eigenlijk niet alleen maar de pendelaars, maar we willen ze alle drie. Want deze wormen eten grond eigenlijk en dat poepen ze dan weer uit. En die wormenpoep, die wormencompost, die is heel erg waardevol. En in de grond zit dan ook organisch materiaal dat ze ook allemaal meenemen. Maar we weten nog niet wat precies de ideale compositie is van functionele wormensoorten.”
Rondkrioelen
Joost en zijn vader kweken pendelwormen. “Wij willen deze pendelaars graag in onze akkers, want die zijn er eigenlijk bijna niet. Daarom zijn we gewoon met deze wormen aan de gang gegaan. Een beetje organisch materiaal, wormen erin en drie maanden later heb je twee keer zo veel wormen.” In een schuur op het erf staan bakken vol aarde waarin de wormen rondkrioelen. Als Joost erin woelt, haalt hij enkele grote wormen naar boven.
Op de WUR vinden meer onderzoeken naar regenwormen plaats. “Ze waren daar bezig met een wormenhotel en kijken wat de specifieke omstandigheden waren voor verschillende wormen. En toen dacht ik, ja dat is eigenlijk precies hetzelfde wat ik thuis aan het doen ben. Dus toen kwam ik op een gegeven moment op het punt in mijn studie, dat ik mijn onderzoek moest gaan doen. Dus heb ik die professor een mailtje gestuurd en zo zijn we op mijn onderwerp gekomen.”
Door de klimaatverandering zijn wormen harder nodig dan ooit. “Weersextremen komen steeds regelmatiger voor. Dan heb je dus veel korte periodes met heel veel regen. Je ziet vooral dat onze kleigronden veel moeite hebben met het verwerken van zoveel regen in een korte tijd. De pendelwormen graven verticale gangen van soms bijna een centimeter in diameter en verbeteren zo de drainage van de bodem.”
Voortplanten
Joost en zijn vader zijn van plan de zelfgekweekte wormen al in te zetten, in afwachting van meer onderzoek. “Dus het kweken van die wormen en ze uitzetten op ons land en hopelijk zetten ze zichzelf dan goed, kunnen ze zichzelf voortplanten en verbeteren ze de drainage in de bodem.”
Joost heeft nog één stage te lopen en studeert dan af. Hij hoopt op een baan als adviseur in de landbouw. “Ik heb er toch al veel over geleerd. En ik blijf sowieso hier op de boerderij een beetje actief natuurlijk.”
Tip de redactie
Heb je nieuws voor ons? Of het nu gaat om een leuk verhaal, een opmerkelijk bericht, iets dat speelt in de buurt of als je politie of andere hulpdiensten ergens ziet: laat het ons weten! Mail naar redactie@omroeparchipel.nl, bel naar 0187-682630 of stuur een WhatsAppje naar 0187-609512.
Donderdag 14 augustus 2025
