Koppermaandag gevierd met kunstwerkjes bij ambachtelijke drukkerij
Drukkerij De Graficus, gevestigd in Goed voor Goed in Sommelsdijk, vierde 13 januari 2025 Koppermaandag. Bezoekers konden meekijken met het drukproces en kregen een typografiek kunstwerkje cadeau. In het bijbehorende mapje stond ook een uitleg over Koppermaandag.
“Het is de eerste maandag na Driekoningen", legt drukker Vince Trommel uit. “Op die dag vieren we eigenlijk het nieuwe jaar voor de grafische industrie en de gildes. De gildes bestaan al niet meer en eigenlijk wordt dat alleen nog maar in de grafische industrie op kleine schaal gevierd. Ik vier het omdat we hier met een margedrukkerij bezig zijn. En daar is het nog een beetje een traditie die we in leven proberen te houden. Ook omdat we met een traditionele techniek werken.”
Loden letters
In de drukkerij wordt ambachtelijk gewerkt met antieke apparaten, loden en houten letters, clichés en houtsneden. Vanwege Koppermaandag kon het publiek meekijken met het drukken met de trapdegel, een drukpers uit omstreeks 1910. Dat is volgens de oude boekdruktechniek.
“Het heet tegenwoordig in een hippe term ‘letterpress’. maar het is boekdruk. Met lood zetten, letter voor letter, en daarna insluiten. En als het ingesloten is, kan het in de machine geplaatst worden en gaat de inkt erop. Met de trapdeel kunnen we dan ongeveer 300 exemplaren per uur drukken.” Met zijn werk wil Vince Trommel het ambacht in leven houden. “Ik maak hier drukwerk in kleine oplagen, zoals voor visitekaartjes en trouwkaarten. Het is bijzonder drukwerk met loden letters en met clichés en met houtsneden en allemaal van dat soort dingen.
Dat ambachtelijk drukken kost veel meer tijd dan modern zou doen. Toch heeft het Vince zijn voorkeur. “Het kost veel tijd, maar dan heb je ook wel een extra laag in je drukwerk. Het is authentieker. Het geeft een bijzonder gevoel. Het leeft meer dan gewoon printwerk.”
Verrassing
Als Vince voor het eerst een afdruk van iets maakt, voelt het als een verrassing wat hij te zien krijgt. “Het is niet wat je verwacht, maar toch ook weer wel, want je hoopt dat het zo wordt. En stiekem is eigenlijk altijd wel beter als je hem gedrukt hebt. Het is ook een beetje alsof je het niet zelf gemaakt hebt.”
Dinsdag 14 januari 2025
