Samenwerken geeft meer samenleven
Nieuwe ronde, nieuwe kansen. De nieuwe gemeente mag de cultuur niet vergeten. Sterker nog, de tijd is meer dan rijp voor een ambitieus cultuurbeleid. Want cultuur brengt mensen samen en bevordert de leefbaarheid. Cultuur is essentieel, zeggen sommige politici zelfs. Maar: hoe organiseren en betalen we het? Over de waarde van cultuur in de nieuwe gemeente Goeree-Overflakkee ging het cultureel ontbijt, dat zaterdag 3 november plaatsvond in het Diekhuus te Middelharnis.
Tien van de elf politieke partijen die meedingen naar zetels in de nieuwe gemeenteraad, waren vertegenwoordigd bij deze officieuze aftrap van de verkiezingscampagne. Absent was alleen Leefbaar Goeree-Overflakkee. Onder de aanwezige politici - met uitzondering van Tea Both van het CDA allemaal lijsttrekkers - bevonden zich enkele zelfverklaarde cultuurbarbaren.
Het belang van cultuur stond echter niet ter discussie. "Cultuur verbindt mensen", gaf Binic Vreugde van Vitale Kernen Goeree-Overflakkee een schot voor de boeg. "Dat is belangrijk voor levendigheid in de kernen."
Andere ontbijtende politici gebruikten woorden van gelijke strekking. PvdA'er Jaap Willem Eijkenduijn bijvoorbeeld: "De samenleving is een mooi, stevig, veilig en warm huis. Maar dat kan niet zonder cement. Cultuur is het cement van de samenleving." En Kris Spionjak, de lijsttrekker van GroenLinks: "Als je elkaar ontmoet en elkaar kent, ben je ook bereid dingen voor elkaar te doen. We hebben het over de zachte sector, maar als die er niet is heeft het harde consequenties voor de lokale samenleving." Henk Peter Koster van D66 ging in op de economische betekenis van cultuurbeleid en het samenbrengen van gebiedspartners.
Ron de Rover van de ChristenUnie hield een pleidooi voor het afbreken van schotten in de samenleving. "Elkaar ontmoeten, in openheid en met respect voor elkaar, dat geeft rijkdom. In je schulp kruipen vind ik betreurenswaardig. Het moet samen."
De gemeente
Prachtig, maar wat zou dan de rol van de gemeente moeten zijn? "De gemeente is er om te zorgen voor de voorwaarden. Verder ligt het bij de mensen zelf", zei Tea Both. "Je kunt met elkaar veel voor elkaar krijgen. Daarbij is het goed om aan te sluiten bij wat er nog is in een kleine kern. Bijvoorbeeld: koppel een leespunt aan de voetbalvereniging. Samenwerken geeft meer samenleven." Ook Rob Maliepaard van Goeree-Overflakkee Samen sprak over het belang van culturele spreiding al erkende hij het Diekhuus als een eilandelijke voorziening te zien. Kris Spionjak: "De gemeente moet ondersteunen met subsidie en door mensen en partijen bij elkaar te brengen." Dat was voor VVD'er Rein Osinga duidelijk een brug te ver: "Het moet wel op eigen kracht gebeuren, het moet bij de mensen vandaan komen. Wat de gemeente doet is hooguit faciliteren, meer niet."
Voordat de gemeente iets concreets gaat doen, moet er eerst beleid zijn, betoogde Ron de Rover. "Wat wil je en wat is daarvoor nodig? En dan kijk je met elkaar of er geld voor is vrij te maken in de begroting." SGP-lijsttrekker Kees van Dam was het daar van harte mee eens: "Wat verstaan we onder cultuur? Dat moeten we niet betuttelend opleggen. Er is veel cultuur in de gemeenschappen en dat blijft heus wel. Bevorderen, levensvatbaar maken, voorwaarden scheppen - dat is de taak van de gemeente. Welke beleid willen we erop zetten binnen de financiële mogelijkheden?"
Dikke cultuurnota's, voor Spionjak hoeven die niet. "Probeer het van onderop te organiseren. Gebruik de burgerkracht." Is er eenmaal een beleid, voer dat dan consequent uit, zei Vreugde. "Leespunt open, leespunt dicht, leespunt open, leespunt dicht - dat werkt niet."
Promillages van procenten
Heeft de gemeente geld over voor cultuur? Waar moeten de euro's in deze tijden van nooddruft vandaan komen? Volgens Aat van Alphen (Eiland van Vrijheid) - die pleitte voor een heldere eilandelijke cultuurvisie, gemaakt met het gezicht naar de samenleving - is de geschiedenis niet hoopgevend. "Het is ongelofelijk hoe weinig de gemeenten overhebben voor cultuur: promillages van procenten. Misschien moeten we eens een minirotonde minder aanleggen."
Echter, cultuur kost soms ook veel geld. Denk aan de restauratie van een molen. De gemeente kan dat onmogelijk alleen betalen, betoogde VVD'er Osinga. Er is dus samenwerking met het bedrijfsleven nodig, en misschien ook wel met investerende burgers, bijvoorbeeld in de vorm van een gebiedsfonds.
"Zijn we wat wijzer geworden?", sloot gespreksleider Lammers het druk bezochte cultureel ontbijt af. "Dit is de aftrap. Nu is het zaak om een en ander wat concreter te krijgen richting de toekomst. We hebben nog wat werk te verzetten met elkaar."
Vrijdag 9 november 2012
