Vogelgriep rukt op: "Verspreiding gaat snel als dode zwanen blijven liggen"
Donderdag 18 december 2025 debatteert de Tweede Kamer over de toenemende uitbraken van vogelgriep. Intussen nemen ook in de regio de meldingen toe. In Den Bommel ligt al dagen een dode zwaan langs de kade. Volgens Edwin Vosselman van de Zwanengroep Zuid-Holland kan het laten liggen van dode vogels de verspreiding van het virus versnellen.
Inwoners van Den Bommel hebben de zwanengroep meerdere keren gebeld over de zwaan. Staatsbosbeheer heeft het dier niet verwijderd omdat niet duidelijk is waaraan het is overleden en er slechts één dood dier is aangetroffen. Vosselman benadrukt dat een enkel dood dier nog steeds besmet kan zijn met vogelgriep. “Als andere dieren het karkas opeten, raken zij ook besmet.” Er worden alleen meerdere dode dieren tegelijk opgeruimd, maar ook één dier kan de verspreiding veroorzaken.
Er is mogelijk ook gevaar voor zoogdieren. Zo zijn onlangs jonge katten overleden aan vogelgriep nadat hun moeder een dode vogel had meegenomen naar het nest.
Op Goeree-Overflakkee is het zicht op vogels volgens Vosselman slecht, omdat het gebied groot is en zieke vogels vaak worden gemist. In Hellevoetsluis spoelen soms dode dieren vanaf het eiland aan. De omvang van het probleem is nog onduidelijk.
Meldingsplicht
Vogelgriep is een wereldwijd probleem. Volgens Vosselman loopt Nederland achter bij het in kaart brengen van de uitbraken. Voor betrouwbare cijfers is goede registratie nodig, maar die ontbreekt. De meldingsplicht wordt onvoldoende opgevolgd en de overheid lijkt weinig te doen met meldingen, waardoor mensen stoppen met melden. “Het melden gebeurt te vrijblijvend. Er is geen structuur of plan. Bij een grote uitbraak is de overheid niet voorbereid op het ruimen van de dieren. Stichtingen kunnen dit niet alleen doen,” legt hij uit.
Ook is slecht zichtbaar welke vogels ziek zijn en welke kunnen herstellen. “We weten niet welke dieren overleven, waarom zij dat doen en wat dit betekent voor hun nageslacht. Landelijk hebben we hier geen goed beeld van. Onderzoeken zijn nodig, ook naar de hersenen, omdat vogelgriep soms alleen daar aanwezig is.”
Om verdere verspreiding te beperken, roept Vosselman inwoners op dode vogels altijd te melden bij de gemeente, of bij waterschappen als het dier in het water ligt. Ook vindt hij dat boeren moeten worden aangespoord om dode vogels te ruimen en te melden.
Spoeddebat
Donderdag 18 december vindt in Den Haag een spoeddebat plaats over de toenemende uitbraken van vogelgriep. Medewerkers van de zwanengroep zullen aanwezig zijn. Vosselman zegt dat stichtingen veel kosten moeten maken bij uitbraken, omdat de overheid de dieren niet ruimt of onderzoekt. “Er is ook beschermende kleding nodig, zoals mondkapjes en pakken, om de dieren af te voeren. We willen een signaal afgeven met onze aanwezigheid: wat gebeurt er als dierenambulances helemaal niet meer kunnen rijden?”
Volgens hem gaat het probleem niet alleen om geld, maar ook om een vaste structuur. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) geeft momenteel vooral adviezen, maar geen strikte regels. “Vrijwilligers pakken soms vogels op met alleen handschoenen, wat de besmetting juist kan vergroten,” zegt hij.
Vosselman verwacht niet veel van het debat: “Ik maak me zorgen over de gevolgen als de overheid niets doet."
Tip de redactie
Heb je nieuws voor ons? Of het nu gaat om een leuk verhaal, een opmerkelijk bericht, iets dat speelt in de buurt of als je politie of andere hulpdiensten ergens ziet: laat het ons weten! Mail naar redactie@omroeparchipel.nl, bel naar 0187-682630 of stuur een WhatsAppje naar 0187-609512.
Dinsdag 16 december 2025
