Zeespiegel stijgt, droogte neemt toe: gevolgen voor Goeree-Overflakkee

Goeree-Overflakkee staat voor grote veranderingen door het opwarmende klimaat. Peter Siegmund, klimaatonderzoeker bij het KNMI, schetst een beeld van de gevolgen voor het eiland. Het eiland, dat van nature al kwetsbaar is, zal in de toekomst te maken krijgen met steeds extremere effecten van klimaatverandering, zoals droogte, stijgende temperaturen en zeespiegelstijging.

Door Evi Vos

Meer droogte en stevige buien
Een van de belangrijkste trends is de toenemende droogte. Vooral in de kustgebieden, inclusief Goeree-Overflakkee, is er sprake van extreme droogte, zoals die in 2025. Siegmund wijst op drie hoofdoorzaken: ‘minder regen in de zomer, meer zonneschijn en hogere temperaturen, dragen allemaal bij aan een toename van verdamping. Langs de kuststrook is dit effect sterker dan in de rest van Nederland’.

Hoewel de totale zomerneerslag afneemt, neemt de kans op hevige regenbuien toe. Siegmund legt uit: ‘warmere lucht kan meer vocht bevatten, waardoor depressies meer regen aanvoeren. Dit kan lokaal leiden tot wateroverlast en zelfs schade aan gewassen’. Hoewel de windkracht over het algemeen hetzelfde blijft, kunnen hevige buien gepaard gaan met hevige windstoten.

Warmere nachten
De temperaturen stijgen zowel in de winter als in de zomer. ‘Goeree-Overflakkee zal te maken krijgen met een iets grotere opwarming in de zomer, met een toename van extreem hete dagen’, verteld Siegmund. Dit heeft negatieve gevolgen voor de gezondheid van kwetsbare groepen, zoals ouderen. Een bijzonder punt is de stijging van de minimumtemperaturen, vooral 's nachts, wat het eiland minder afkoeling biedt. Dit is een nadeel, aangezien koele nachten na hete dagen een welkome afkoeling bieden.

Het aantal warme dagen zal terug te zien zijn in de seizoenen die we nu kennen. Siegmund: ‘de seizoenen verschuiven; de zomer wordt langer met ongeveer 0,7 dag per jaar en de winter korter. De lente begint eerder en de herfst later. Een 'false spring', waarbij late nachtvorst schade toebrengt aan vroeg uitgelopen gewassen, blijft nog steeds een risico, ondanks de algemene opwarming’.

Zeespiegelstijging en verzilting
De zeespiegel stijgt in een versneld tempo, momenteel met 4 tot 5 millimeter per jaar, en deze stijging zal waarschijnlijk doorgaan. Tegen 2300 zou de zeespiegel kunnen stijgen met 2 tot 4 meter, wat grote gevolgen heeft voor laaggelegen gebieden zoals Goeree-Overflakkee. Er is hierdoor een verhoogd risico op overstromingen, met name op de kop van Goeree en bij plaatsen gelegen aan het Haringvliet. Ook zorgt een hogere zeespiegel ervoor dat de bodem verzilt, wat een directe bedreiging vormt voor de bodemkwaliteit en de landbouw.

Natuurbranden
Door de afname van de luchtvochtigheid neemt het risico op natuurbranden toe. Dit is vooral gevaarlijk voor de duin- en grasachtige natuurgebieden aan de kop van het eiland, waar de kans op brandgevoelige dagen steeds groter wordt.

De onzekerheid van de Golfstroom 
Een mogelijk maar onzeker scenario is de stilstand van de Golfstroom (AMOC), die in de tweede helft van deze eeuw zou kunnen beginnen. Als dit gebeurt, kan het leiden tot een veel kouder winterklimaat in Nederland, maar de zeespiegelstijging zal blijven doorzetten. Dit scenario is nog niet voldoende onderzocht om als basis voor klimaatadaptatie te dienen, maar het benadrukt de complexiteit van de klimaatverandering.

Impact op de landbouw
De effecten van klimaatverandering voor de landbouw op Goeree-Overflakkee zijn duidelijk. De toenemende droogte, verzilting en hevige regenval kunnen gewassen vernietigen en de grond ongeschikt maken voor teelt. Vooral de bloembollenteelt, die gevoelig is voor verzilting, kan hiervan de gevolgen ondervinden. De telers en boeren op het eiland zullen zich moeten aanpassen aan nieuwe teeltomstandigheden.

Klimaatverandering zet door
Het KNMI kijkt naar de toekomst en de klimaatscenario's voor 2050 en 2100. Tot 2050 liggen de ontwikkelingen redelijk in lijn met de huidige trends, maar daarna hangt de toekomst sterk af van de mondiale uitstoot van broeikasgassen. “De klimaatverandering is een feit en zal doorzetten. Voor Goeree-Overflakkee vormen de zeespiegelstijging en droogte de grootste uitdagingen, die het eiland zullen dwingen zich aan te passen aan de nieuwe realiteit,” aldus Siegmund.

Tip de redactie
Heb je nieuws voor ons? Of het nu gaat om een leuk verhaal, een opmerkelijk bericht, iets dat speelt in de buurt of als je politie of andere hulpdiensten ergens ziet: laat het ons weten! Mail naar redactie@omroeparchipel.nl, bel naar 0187-682630 of stuur een WhatsAppje naar 0187-609512.

Dinsdag 16 september 2025