Geen grove overtredingen bij ontwikkelovereenkomst Heerlijk Haringvliet
De gemeente Goeree-Overflakkee heeft geen grove overtredingen begaan in de verkoopprocedure van het ontwikkelproject Heerlijk Haringvliet. Een nieuwe uitspraak van de Hoge Raad in een soortgelijke kwestie, geeft duidelijkheid in de zaak die al voor de zomer speelde.
De gemeente had kritiek ontvangen op de aanbesteding van het project Heerlijk Haringvliet, het ontwikkelen van een nieuwe duurzame wijk en recreatiegebied bij Middelharnis. Volgens het onderzoeksbureau AKD, die de gang van zaken in opdracht van de gemeente heeft onderzocht, was niet volledig voldaan aan de wettelijke regels bij overheidsaanbestedingen, die gelijke kansen voor alle geïnteresseerden waarborgen. Dat maakte dat de koopovereenkomst zelfs vernietigd zou kunnen worden door de rechter.
Gelijke kansen
In 2017 schreef de gemeente een openbaar gepubliceerde aanbesteding uit. Er kwam één passende inschrijving op de aanbesteding. Van 2018 tot 2021 volgde daarop een vrijblijvend ontwerp- en onderhandelingstraject en in 2022 werd de koopovereenkomst voor Heerlijk Haringvliet gesloten met de combinatie Estate Invest, Zeelenberg Ontwikkelingsmaatschappij B.V. en Zeelenberg Architectuur. Daarvoor was geen tweede aanbesteding geweest, wat in strijd is met het gelijkheidsbeginsel. Dat zegt dat alle mogelijke kandidaten gelijke kansen moeten hebben.
De kwestie is op maandag 4 juli 2024 behandeld in de gemeenteraad. Daarbij had Raadslid Thomas Kom van Trots op Goeree-Overflakkee de vraag gesteld hoe het college wist dat er slechts één serieuze gegadigde was voor de koop en ontwikkeling van de grond, terwijl er geen openbare aanbesteding was uitgeschreven. Die vraag is nu door wethouder Eijkenduijn schriftelijk beantwoord via een raadsbrief.
Integriteit
In de raadsbrief staat dat wethouder Eijkenduijn goede redenen had om zonder nieuwe aanbesteding een overeenkomst met de ontwikkelaar te sluiten. Dit had er mede mee te maken dat eerdere pogingen tot verkoop waren mislukt. Het was niet realistisch om opnieuw een dure aanbestedingsprocedure op te starten, terwijl er al een kandidaat was. Bovendien moest deze kandidaat er op basis van eerdere onderhandelingen op kunnen vertrouwen dat er een overeenkomst met de gemeente tot stand zou komen.
In een presentatie van het onderzoeksrapport van advocatenbureau AKD op maandag 4 juli over de gang van zaken, bleek dat de integriteit van de gemeente niet ter discussie stond, al verdiende de aanpak "niet de schoonheidsprijs". Toch werd benadrukt dat de gemeente destijds in goed vertrouwen handelde in een toen nog onduidelijke juridische situatie. Er was toen nog geen duidelijke jurisprudentie, omdat de regels over het gelijkheidsbeginsel, het zogenaamde Didam-arrest, pas in 2021 van kracht werden.
Speelveld
Er was dus inderdaad geen gelijk speelveld tussen deze ontwikkelaar en andere potentiële partijen omdat de gemeente al een overeenkomst had voorbereid. Dat blijkt nu echter niet tegen de wet, zo oordeelt de Hoge Raad, over een soortgelijke zaak in een andere gemeente. Daarmee is jurisprudentie ontstaan als aanvulling op het Didam-arrest, die nu ook voor Goeree-Overflakkee geldt. De Hoge Raad vindt het belangrijker dat een potentiële koper tijdens de onderhandelingen erop kan vertrouwen dat de koop doorgaat, dan dat andere kandidaten een gelijke kans krijgen om zich in te schrijven. Deze uitspraak betekent dat de koopovereenkomst van Heerlijk Haringvliet geldig is en het ontwikkelen van het gebied verder kan.
Dinsdag 19 november 2024
